୧୩ ଜୁନ ୨୦୨୦ କାହାଣୀ

🌻 *ଗପ ଟିଏ... 🌛ଜହ୍ନମାମୁଁ  ପୃଷ୍ଠାରୁ* 🌻

🥀 *ପାପପୁଣ୍ୟ* 🥀

ସୁରଦାସ ବହୁତ ବଡ ଦାନୀ ଥିଲେ । ଗଙ୍ଗା ନଦୀର ଉପତ୍ୟକାରେ ଥିବା ତାଙ୍କର ଜମି ବଡ ସରସ । ଦୂର ଗ୍ରାମରୁ ଲୋକେ ତାଙ୍କର ଜମିସବୁ ଚାଷ କରିବାକୁ ଆସନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର ଅଧିକ ଆକର୍ଷଣ କାମ ଓ ମଜୁରୀ ଅପେକ୍ଷା ସୁରଦାସଙ୍କ ଅନ୍ନଦାନ ପ୍ରତି ଥାଏ । କାହିଁକିନା ସୁରଦାସ ଗରୀବ, ଦୁଃଖୀ ଶ୍ରମିକ ମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ନଦାନ ଦିଅନ୍ତି ।

                ସେ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ କହନ୍ତି, “ସଙ୍କୋଚ କର ନାହିଁ, ଆରାମ୍ରେ ଖାଅ; ଶ୍ରମ ତ ପେଟ ପାଇଁ କରୁଚ । ପେଟ ଭରି ଶାନ୍ତିରେ ଖାଅ । ତୁମମାନଙ୍କୁ ଖାଦ୍ୟ ଦେବାରେ ମୋର ଏମିତି କିଛି ନଷ୍ଟ ହୋଇଯିବ ନାହିଁ ।”

                କେହି ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀ ବା ପଥିକ ରାତିରେ ହଠାତ୍ ଆସି ପହଁଚିଲେ ସୁରଦାସ ତାଙ୍କର ଅତି ଆଦରର ସହିତ ଯଥାର୍ଥ ସତ୍କାର କରନ୍ତି ।

                ଦିନେ ନୀଳକଣ୍ଠ ନାମକ ଜଣେ ଧନୀ ବଳଦଗାଡିରେ ସେଇ ଗ୍ରାମ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ଯାଉଥିଲେ । ବାଟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ହୋଇଗଲା, ଏଣେ ଲକ୍ଷସ୍ଥଳ ବହୁତ ଦୂର । ତେଣୁ ସେ ରାତିଟା ଏଠାରେ ରହିଯିବା ପାଇଁ ମନସ୍ଥ କଲେ । ସେ ଗାଡିବାଲାକୁ କହିଲେ, “ଯାଇ ବୁଝିଆସ, ଏଠାରେ ରହିବା ପାଇଁ ଓ ଖାଇବା ପାଇଁ କେଉଁଠି ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇ ପାରିବ ।”

                ତହୁଁ ସେ ଗାଡିବାଲା କହିଲା, “ବାବୁ, ଯେଉଁ ଗ୍ରାମରେ ସୁରଦାସଙ୍କ ପରି ଦାନୀ ଅଛନ୍ତି, ସେଠାରେ ପୁଣି ଏସବୁ ଚିନ୍ତା କରିବାର କୌଣସି ପ୍ରୟୋଜନହିଁ ନାହିଁ । ଆମେ ତ ଏବେ ସେଇଠାକୁହିଁ ଯିବା ।”

                ନୀଳକଣ୍ଠ ବାଧ୍ୟହୋଇ ସେଠାକୁ ଗଲେ । ସେତେବେଳେ କବାଟ ବନ୍ଦ ଥିଲା । ତେଣୁ ଦୁଆରରେ ପଡିଥିବା ଚଉକି ଉପରେ ଯାଇ ସେ ବସିପଡିଲେ । କିଛି ସମୟ ପରେ ସୁରଦାସ ବାହାରକୁ ଆସିବାରୁ, ତାଙ୍କୁ ନୀଳକଣ୍ଠ କହିଲେ, “ମୋ ପାଇଁ ଓ ମୋ ଗାଡିବାଲା ପାଇଁ, ଭୋଜନ ଦରକାର ଓ ରାତ୍ରିଟି କଟାଇବା ପାଇଁ ସ୍ଥାନ । ପଇସା ପାଇଁ ଭାବିବ ନାହିଁ । ସ୍ୱାଦିଷ୍ଟ ଖାଦ୍ୟ ଦରକାର । ମୋ ନାମ ନୀଳକଣ୍ଠ । ମୁଁ ବିଷ୍ଣୁପୂର ଜମିଦାରଙ୍କର ନିକଟ ସମ୍ପର୍କୀୟ; ଏଣୁ ଭୋଜନ ମୋର ଯୋଗ୍ୟ ହେବା ଦରକାର ।”

                ସୁରଦାସ ନୀଳକଣ୍ଠଙ୍କ କଥାରେ ମନେ ମନେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଚିଡିଗଲେ କିନ୍ତୁ ବାହାରେ ସେ ଅଳ୍ପ ହସି କହିଲେ, “ମୋ ଦୃଷ୍ଟିରେ ତ ମୋ ଘରକୁ ଆସୁଥିବା ସବୁ ଅତିଥି ବିଷ୍ଣୁ ଭଗବାନଙ୍କ ସହ ସମାନ ଅଟନ୍ତି । ତେଣକି ସେ ଧନୀ ହେଉ ବା ଦରିଦ୍ର ହେଉ । ଏକାଠି ବସି ପରଂବ୍ରହ୍ମରୂପ ଅନ୍ନଭୋଜନ କରୁଥିବାର ଦେଖି ମୋର ଅପାର ଆନନ୍ଦ ହୁଏ । ମନେହୁଏ ମୋର ଜୀବନ ଧନ୍ୟ ହୋଇଗଲା । ମୋ ବାପା, ଜେଜେବାପା ମୋଲାଗି ବହୁତ ସମ୍ପତ୍ତି ରଖିଯାଇଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ମୁଁ ଯେପରି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଖୁଆଏ, ଆପଣଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ମୁଁ ଠିକ୍ ସେହିପରି ଖୁଆଇବି ।”

                କ୍ଷୁଧା ଆପଣଙ୍କର ଓ ଗାଡିବାଲାର ସମାନ ପ୍ରକାରର; କ୍ଷୁଧାରେ ଯଦି କୌଣସି ଉଚ୍ଚନୀଚ୍ଚ ନାହିଁ, ତେବେ ଖାଦ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଭିନ୍ନତା ନାହିଁ । ମୋ ଘରେ ଅନ୍ନ ବିକ୍ରି କରାଯାଏ ନାହିଁ; ଅନ୍ନଦାନ ଦିଆଯାଏ । ନିଜର ଧନମାନ ଭୁଲି ସମସ୍ତେ ଏକାଠି ବସି ନିତ୍ୟ ଭୋଜନ କରନ୍ତି । ପାଦ ଧୋଇ ଭୋଜନ କରିବାକୁ ଆସନ୍ତୁ ।”

ସୁରଦାସଙ୍କର ଧର୍ମବୁଦ୍ଧି ଓ ଦାନଗୁଣକୁ ଦେଖି ନୀଳକଣ୍ଠ ନିଜର ଅହଙ୍କାରପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟଙ୍ଗ ଯୋଗୁଁ ଲଜ୍ଜିତ ହୋଇ କହିଲେ, “ଆପଣଙ୍କ ପରି ଦାନୀଙ୍କର ମୁଁ କ’ଣ କେବେବି ସମକକ୍ଷ ହୋଇପାରିବି? ମୋତେ କ୍ଷମା କରନ୍ତୁ ।”

                ପରେ ସେ ପେଟଭରି ଖାଇଲେ ଓ ସାଙ୍ଗରେ ଖାଇ ବସିଥିବା ଗାଡିବାଲାକୁ କହିଲେ, “କିଛି ସମୟ ପାଇଁ ଭୁଲିଯାଅ ଯେ ମୁଁ ମାଲିକ ଆଉ ତୁମେ ଗାଡିବାଲା ।” ଗାଡିବାଲାର ଖାଇବା ଶେଷ ନ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଧନୀ ମଧ୍ୟ ସେଠାରେ ସେମିତି ବସି ରହିଥା’ନ୍ତି ।

                ପରଦିନ ସକାଳୁ ନୀଳକଣ୍ଠ ସୁରଦାସଙ୍କୁ ନିଜର କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଇଲେ ଓ ଗାଡିରେ ବସି ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥଳକୁ ବାହାରି ପଡିଲେ । ଗାଡି ଗ୍ରାମର ବାହାରେ ଆସି ନଦୀବନ୍ଧ ଉପରେ ଚାଲୁଥିଲା ବେଳେ ଗାଡିବାଲା ମୁଣ୍ଡରେ ଏକ ଦୁର୍ବୁଦ୍ଧି ଦେଖାଦେଲା, ସେ ଗାଡି ବନ୍ଦ କରି ନୀଳକଣ୍ଠଙ୍କୁ ଓହ୍ଲାଇବାକୁ କହିଲା । ନୀଳକଣ୍ଠ ଏହାର ଅର୍ଥ କିଛି ବି ବୁଝିପାରିଲେ ନାହିଁ; ତେଣୁ ଶେଷକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ସେ ଓହ୍ଲାଇଲେ । ଗାଡିବାଲା ଗର୍ଜନ କରି କହିଲା, “ମୁଁ କାହାର ଚାକର ହୋଇ ରହିବାକୁ ଚାହେଁ ନାହିଁ, ତୁମ ପାଖରେ ଯେତେ ଧନ ଅଛି ଶୀଘ୍ର ବାହାର କର ।”

                ନୀଳକଣ୍ଠ ଡରି ଡରି କହିଲେ, “ଚୋରୀ ଧନ ବହୁତ ଶୀଘ୍ର ଶେଷ ହୋଇଯାଏ । ଆଉ ତୁ ଯଦି ଏହି ଧନକୁ ନେଇ ଧନୀ ହୋଇଯିବାକୁ ଭାବୁଛୁ, ତେବେ ତାହା ତୋର ଭ୍ରମ । ତୁ ଘରକୁ ଫେରି ଧର୍ମମାର୍ଗରେ ଧନ ଉପାର୍ଜନ କର । ସେଥିପାଇଁ ତୁ ଯେତେ ଧନ ଚାହିଁବୁ ମୁଁ ଦେବି ।” କିନ୍ତୁ ସେତେବେଳକୁ ଦୁରାଶା ନାମକ ପିଶାଚ ଗାଡିବାଲା ଉପରେ ସବାର ହୋଇସାରିଲାଣି । ତେଣୁ ସେ ଏସବୁ କଥା ମୋଟେ ଶୁଣିଲା ନାହିଁ । ନୀଳକଣ୍ଠଙ୍କ ଠାରୁ ଜୋର୍ କରି ସମସ୍ତ ଧନ ଲୁଟି ନେଇ ତାଙ୍କୁ ସେ ନଦୀରେ ଠେଲି ପକାଇ ଦେଲା ।

                କିଛି ଦିନ ପରେ ସେ ସହରକୁ ଯାଇ ଜଣେ ଜମିଦାରଙ୍କ ସହିତ ବ୍ୟବସାୟ କଲା । ଫଳରେ ଖୁବ୍ ଅଳ୍ପଦିନରେ ସେ ଧନୀ ହୋଇଗଲା । ସହରର ଗଣ୍ୟମାନ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ସେ ଜଣେ ହୋଇ ରହିଥାଏ ।

                କିନ୍ତୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ତା’ର କୃତକର୍ମ ପ୍ରତି ଭୟ ଆସିଲା । ତେଣୁ ପ୍ରତିଦିନ ସେ ଦୁଇଜଣ ଦରିଦ୍ର ଲୋକଙ୍କୁ ଡାକି ଖୁଆଏ । ସେ ଭାବୁଥାଏ ଯେ ଏଥିରୁ ଯେଉଁ ପୁଣ୍ୟ ହେବ ସେଥିରେ ମୋର କୃତ ପାପ କଟିଯିବ ।

                ତେଣେ ନୀଳକଣ୍ଠ ନଦୀରେ ପଡି ମରିଗଲେ ଓ ପିଶାଚ ହୋଇଗଲେ । ସେ ସର୍ବଦା ଭାବୁଥାନ୍ତି କିପରି ଶୀଘ୍ର ଗାଡିବାଲା ଉପରେ ପ୍ରତିଶୋଧ ନେବେ । ପିଶାଚ ରୂପୀ ନୀଳକଣ୍ଠ ଆସି ସେହି ସହରରେ ପହଁଚିଲେ । ସେ ଦେଖିଲେ ଗାଡିବାଲା ବଡ ବୈଭବ ସହ ଜୀବନ ବିତାଉଛି । ତାକୁ ଦେଖି ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ କ୍ରୋଧରେ ଜଳିଗଲେ । ସେତେବେଳେ ସେ ଗାଡିବାଲା ମୂଲ୍ୟବାନ୍ ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି ଜମିଦାରଙ୍କ ନିକଟରେ ଉଚ୍ଚ ଆସନରେ ବସିଛି । ଏବଂ ସମସ୍ତେ ମିଶି ପିଶାଚମାନଙ୍କ ଦୁଷ୍ଟାମୀ ବିଷୟରେ କଥା ହେଉଛନ୍ତି । ସେଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ଲୋକେ ସେମାନଙ୍କର ମତ ପ୍ରକାଶ କରୁଥିଲେ ।

                ନୀଳକଣ୍ଠ ଦେଖିଲେ ଏହାହିଁ ଉପଯୁକ୍ତ ସମୟ । ଦେଖୁ ଦେଖୁ ସେ ଯାଇ ଗାଡିବାଲା ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବେଶ କଲେ । ଗାଡିବାଲା ହଠାତ୍ ଉଠି ପଡି ହାତ ପାଦ ଛିଂଚାଡି, ଚିତ୍କାର କରି କହିଲା, “ଦେଖ, ପିଶାଚ ଆସିଗଲା । ମୋତେ ତା’ଠାରୁ ରକ୍ଷାକର, ମରିଗଲି ରେ ।”

                ପ୍ରଥମେ ଉପସ୍ଥିତ ଲୋକେ ଏହାକୁ ଅଭିନୟ ଭାବି ବଡ ଆନନ୍ଦ ଉପଭୋଗ କରୁଥିଲେ । କିନ୍ତୁ କିଛି ସମୟ ପରେ ସମସ୍ତେ ଡରିଗଲେ । ଛାନିଆ ବି ହୋଇଗଲେ । ଜମିଦାରଙ୍କର ଭୂତବୈଦ୍ୟଙ୍କୁ ଡକା ହେଲା । ସେ ଆସି ମନ୍ତ୍ର ପଢିଲେ ଓ ପିଶାଚରୂପୀ ନୀଳକଣ୍ଠଙ୍କ ସହିତ କଥାବାର୍ତ୍ତା କଲେ । ଏଥର ସମସ୍ତେ ଜାଣିଲେ କି ସେ ଗାଡିବାଲା ନୀଳକଣ୍ଠଙ୍କ ଉପରେ କେତେଯେ ଅକଥନୀୟ ଅତ୍ୟାଚାର କରିଛି ।

ଭୂତବୈଦ୍ୟ କହିଲେ, “ହେ ପିଶାଚ, ଏବେ ତ ସମସ୍ତକଥା ଜଣାପଡିଲାଣି । ତୁମେ ଗାଡିବାଲାକୁ ଛାଡିଚାଲିଯା । ଆମେ ତାକୁ ଦଣ୍ଡ ଦେବୁ ।”

ଏକଥା ଶୁଣି ପିଶାଚ ହସି ହସି କହିଲା, “ଏହି ଦୁଷ୍ଟର ଶରୀର ମୋତେ ଦରକାର ନାହିଁ । ପିଶାଚ କବଳରୁ ମୁକ୍ତ ହେବାର ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ମାର୍ଗ ଅଛି । ସୁରଦାସ ଏଠାକୁ ଆସି ଏହାକୁ ଅନ୍ନଦାନ କରି ସେହି କାର୍ଯ୍ୟର ପୁଣ୍ୟ ମୋତେ ଦାନ ଦେଲେ ଯାଇ ମୁଁ ମୋକ୍ଷ ପାଇବି ।”

ସୁରଦାସଙ୍କୁ ସେଠାକୁ ଅଣାଗଲା । ତାଙ୍କୁ ଦେଖିବା ମାତ୍ରେ ପିଶାଚ ବିନୟ ଭାବରେ କହିଲା, “ନମସ୍କାର, ମହାଶୟ, ଆପଣଙ୍କୁ ଏବେ ପ୍ରମାଣିତ କରିବାକୁ ହେବ ଯେ ଅପାତ୍ରକୁ ଅନ୍ନ ଖୁଆଇଲେ ମଧ୍ୟ ତାକୁ ଉତ୍ତମ ଦାନ ବୋଲି ଯେପରି ସମସ୍ତେ କହିବେ । ଗାଡିବାଲାକୁ ଅନ୍ନଦାନ କରିବାରେ ଯେଉଁ ପୁଣ୍ୟଫଳ ଆପଣଙ୍କୁ ମିଳିବ, ତାକୁ ମୋତେ ଦିଅନ୍ତୁ ଓ ଏହି ପିଶାଚ୍ ରୂପରୁ ମୋତେ ଯଥାଶୀଘ୍ର ମୁକ୍ତ କରାନ୍ତୁ ।”

ସୁରଦାସ କହିଲେ, “ମୁଁ ତ ଅନ୍ନଦାନର ମହିମା ବିଷୟରେ କିଛି ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଜାଣେ ନାହିଁ । ସେ ଧନୀ ହେଉ ବା ଦରିଦ୍ର, ଚୋର ହେଉ ବା ଭିକାରୀ, କ୍ଷୁଧା ନିବୃତି କରିବା ଥିଲା ମୋର ପ୍ରଧାନ ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟ । ଫଳର ପ୍ରତିକ୍ଷାରେ ମୁଁ କେବେହେଲେବି କାହାକୁ ଅନ୍ନଦାନ ଦେଇନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ସତରେ ଯଦି ଅନ୍ନଦାନରେ କିଛିଟା ପୁଣ୍ୟ ଥାଏ, ତେବେ ତଦ୍ୱାରା ତମେ ନିଶ୍ଚୟ ମୁକ୍ତି ପାଇବ ।”

ତାଙ୍କ କଥା ଶୁଣିସାରି ସେ ପିଶାଚ ବିନୟପୂର୍ବକ କହିଲା, “ଧର୍ମାତ୍ମା, କ୍ଷୁଧା ବଡ ଖରାପ । ତାହା ମଣିଷକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ମାତ୍ରାରେ ଅବିବେକୀ କରିଦିଏ । ଆପଣ ନିଜର ପୁଣ୍ୟ ମୋତେ ଦେଇ ମୋତେ ରକ୍ଷା କରିଛନ୍ତି । ଆପଣଙ୍କ ଦାନର ମହିମା ସଂସାରରେ ପ୍ରଚାର କରିବା ପାଇଁ ହିଁ ମୁଁ ଏହି ମନୁଷ୍ୟ ଦେହରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲି । ଏଥର ମୋର କାମ ହୋଇଗଲା । ଏବେ ମୁଁ ଯାଉଛି ।”

ପିଶାଚ ଚାଲିଯିବାରୁ ଗାଡିବାଲା ବେହୋସ ହୋଇ ତଳେ ପଡିଗଲା । କିଛି ସମୟ ପରେ ତା’ର ଚେତା ଆସିବାରୁ, ଯାହା ସବୁ ଘଟିଥିଲା ସବୁ କିଛି ଜଣା ପଡିଲା । ପଶ୍ଚାତାପରେ ସେ ଅତୀଶୟ ଭାଙ୍ଗିପଡିଲା; ସେ ନିଜର ସମଗ୍ର ଧନ ଜମିଦାରଙ୍କୁ ଦେଇ ଦେଲା ଓ ସୁରଦାସଙ୍କ ସହିତ ନିଜ ଗ୍ରାମକୁ ବାହୁଡି ଗଲା । ସେଠାରେ ଅନ୍ନଦାନରେ ସେ ସୁରଦାସଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କଲା ।

ଯେଉଁମାନେ ଆସନ୍ତି, ସେ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ନଦାନର ମହିମା କହିଥାଏ । ସେ କହେ, “କ୍ଷୁଧାର୍ତକୁ ଅନ୍ନ ଦିଅ ପରିଶ୍ରମ କର । ଅନ୍ନଦାନ କରି ତୁମ ଧନର ସଦୁପଯୋଗ କର ।”🙏